Księgi rachunkowe to zbiory zapisów księgowych, obrotów i sald. Do ich prowadzenia są zobowiązane m.in. spółki prawa handlowego, spółki cywilne, czy niektóre osoby fizyczne, których dochód w poprzednim roku wyniósł więcej, niż równowartość 2 mln euro.
Księgi rachunkowe dzielą się na:
– dziennik – powinien on opisywać w chronologicznym porządku zdarzenia, które miały miejsce w danym okresie rozliczeniowym. Ilość transakcji wpisanych do dziennika musi pokrywać się z liczbą dowodów księgowych, przechowywanych przez firmę. Jeśli przedsiębiorstwo prowadzi więcej niż jeden dziennik, to pod koniec okresu rozliczeniowego należy sporządzić ich zestawienie.
– konta syntetyczne i analityczne – służą one do rejestrowania zdarzeń gospodarczych na zasadzie podwójnego zapisu. Wszystkie transakcje księgowane są na koncie syntetycznym (konto księgi głównej), a następnie na koncie analitycznym (konto ksiąg pomocniczych). Wartości na obu tych kontach muszą być takie same, powinny też mieć te same daty.
– zestawienie obrotów i sald kont syntetycznych i analitycznych – pomaga sprawdzić, czy zachowano zasadę podwójnego zapisu. W przypadku, gdy sumy wartości na koncie syntetycznym i analitycznym różnią się od siebie, ogólne zestawienie pomaga znaleźć ewentualne błędy.
– inwentarz – jest to wykaz aktywów i pasywów, sporządzany przez podatników, którzy przeszli z księgowości uproszczonej na księgowość pełną. Według ustawy, inwentarz powinien być poprzedzony inwentaryzacją aktywów i pasywów.